Avrupa Komisyonu fikri hakların yasal kullanımını sınırlandırarak Avrupa endüstrisinin rekabet gücünü zayıflatmaktadır
Avrupa Komisyonu’nun perindopril ile ilgili olarak Servier ve 5 jenerik ilaç üreticisi arasındaki patent uyuşmazlıklarını ortadan kaldırmaya yönelik sözleşmeleri onaylamamasına ve Servier’nin Avrupa menşeli küçük ve orta ölçekli işletmelerden teknoloji sağlamasının uygun bulunmadığına dair kararı, 9 Temmuz tarihinde Servier’e ulaşmıştır.
Karar uyarınca Servier’nin 331 milyon Avro; rekabet halindeki jenerik üreticilerinin ise toplam 96.7 milyon Avro tutarında ceza ödemeleri uygun görülmüştür.
Servier kurum sözcüsü Lucy Vincent’ın konuyla ilişkili değerlendirmesi şu şekildedir:
Hastalar hiçbir dönemde perindoprilden mahrum bırakılmamıştır. Bunun da ötesinde pazara jenerik girişi geciktirilmemiştir. Servier, hastaların yararına inovatif ilaçlar geliştirmeye devam edebilmek için, gerekli olan patent haklarını korumak üzere daima şeffaf ve yasalara uygun şekilde hareket etmiştir.
Bu soruşturmanın başlangıcından ve Temmuz 2012’de itiraz beyanlarının tebliğ edilmesinden bu yana Servier Avrupa Komisyonu ile tam bir işbirliği içinde olmuştur. Buna karşın Servier, kararda yer alan emsali görülmemiş iddiaya şiddetle karşı çıkmaktadır.
Servier tarafından komisyona kanıtlandığı üzere Servier ve diğer jenerik üreticiler arasındaki sözleşmeler, hiçbir şekilde jenerik ilaçların pazara girişini geciktirmemiştir. Sözleşmeler, uzun, maliyetli ve belirsiz uyuşmazlıklara son vermek üzere yürürlüğe sokulmuş yasal araçlardır.Soruşturmaya konu olan patent Avrupa Patent Ofisi tarafından da onaylanmıştır.
Komisyonun kararı, fikri haklara bel bağlamış olan sektör açısından üzücü bir örnek teşkil etmiştir. Komisyon, yasal ticari meselelere açıklık getiren sözleşmeleri geçersiz kılarak patent uyuşmazlıklarını daha riskli ve maliyetli bir hale getirmiştir.
Ek olarak, Avrupa Komisyonu’nun Servier’in üstün pozisyonunu kötüye kullandığı yönündeki iddiası, perindopril’in tek bir molekülüyle sınırlı bir pazar tanımına dayanmaktadır. Oysa hipertansiyon tedavileri, perindopril’in ait olduğu ACE İnhibitörleri sınıfında bulunan en az bir düzine rekabet halinde ürünü içermektedir.
Gerek tıbbi gerekse ekonomik açıdan bu kadar kalabalık bir tedavi sınıfını oluşturan ilgili pazarı tek bir moleküle indirgemek absürt bir yaklaşımdır.
Ayrıca, Avrupa Komisyonu, rekabet üzerinde elle tutulur herhangi bir olumsuz etkisini ortaya koyamadığı halde, Servier’in küçük ve orta ölçekli bir firmadan teknoloji sağlamasının uygunsuz olduğunu değerlendirmektedir.
Servier, uzun vadeli yatırım vizyonu olan, vakıf formatında, benzeri olmayan bir yönetim modeli geliştirmiş bir kurumdur. Servier temettü dağıtmamaktatır ve 2013 yılında yıllık cirosunun yüzde 27’den fazlasını Ar-Ge çalışmalarına ayırmıştır.
Avrupa Komisyonu’nun fikri haklarımız aleyhindeki bu kararı Avrupa’da yenilik geliştirme hedefi olan küçük büyük tüm firmalara kötü bir mesaj vermiştir. Bu tür yaptırımlar, araştırma odaklı ilaç şirketlerini riske sokmakta ve bu durum hastalara da zarar vermektedir.
Servier bu temelsiz iddianın ilginçliğini göz önünde bulundurarak Avrupa Birliği Adalet Divanı’na kararla ilgili gerekli itirazda bulunacaktır.
Servier İlaç ve Araştırma A.Ş.
